خانم محترم! سپاسگزار باش
به دست آوردن پول کار آسانی نیست، زحمت و درد سرهای فراوان دارد. انسان مال را برای رفاه و آسایش خویش میخواهد و ذاتاً بدان علاقهمند است. اگر به کسی احسان کرد و مالی را که به جانش بسته است، در اختیار او قرار داد، انتظار قدردانی دارد. اگر از او سپاسگزاری شد، تشویق میشود و به احسان و نیکوکاری راغب میگردد. نه تنها نسبت به این شخص احسان بیشتری خواهد کرد، بلکه به هر کار نیکی علاقهمند میگردد، تا آن جا که ممکن است کم کم به یک عادت و خوی طبیعی تبدیل شود و مشتاق احسان و کار خیر گردد؛ اما اگر قدرش را نشناختند و احسانش را نادیده گرفتند، به کار خیر بیرغبت میشود، پیش خود میگوید:
حیف نیست که به این مردم نمکنشناس احسان کنم و اموالم را در اختیارشان بگذارم؟ حق شناسی و شکرگزاری یکی از خصلتهای پسندیده و بهترین راه جلب احسان است. حتی خداوند بزرگ هم که نیازی به دیگران ندارد، سپاسگزاری از نعمتهایش را شرط تداوم برخورداری از نعمت شمرده، میفرماید:
اگر سپاسگزاری کنید، نعمتهایم را افزون میکنم.[1]
خانم محترم! همسر شما نیز یک بشر عادی است و از قدردانی خوشش میآید. او هزینه زندگی را تأمین میکند، حاصل دسترنج خویش را در طبق اخلاص نهاده، رایگان تقدیم شما میکند، این عمل را یک وظیفه اخلاقی و شرعی دانسته و از آن لذت میبرد؛ اما از شما انتظار دارد که وجودش را مغتنم شمرده، از کارهایش قدردانی کنید. هرگاه اسباب و لوازم زندگی را خریده، به منزل آورد، اظهار خوشحالی نمایید، وسپاسگزاری کنید. هرگاه برای تو یا فرزندانت کفش و لباس یا چیز دیگری آورد، فوراً آن را از دستش بگیر و اظهار خرسندی کن و بگو: متشکرم. اگر بیمار شدی برای معالجهات کوشش کرد تا شفا یافتی، تشکر کن. اگر تو را به تفریح و مسافرت برد، سپاس گزاری کن. اگر پول توجیبی گرفتی، قدردانی کن. مواظب باش کارهایش را کوچک مشماری، به او بیاعتنایی نکنی، اگر به کارهایش توجه کردی و تشکر نمودی، احساس غرور و شخصیت میکند، به زندگی و خرج کردن برای خانواده تشویق میشود، باز هم سعی میکند توجه شما را به سوی خود جلب کند و با احسان و کارهای نیک، دلتان را به دست آورد.
اما اگر کارهایش را کوچک شمردی و با بیاعتنایی به آنها نگاه کردی، دل سرد میشود و با خود میگوید: حیف نیست زحمت بکشم و حاصل دسترنجم را خرج افرادی کنم که قدرم را نمیدانند و احسانهایم را کوچک میشمارند؟ رفتهرفته به خانه و زندگی بیعلاقه میگردد، تا بتواند از زیر بار خرج کردن شانه خالی میکند، به کسب و کار بیرغبت میشود و ممکن است اموالش را خرج دیگران کند.
اگر یکی ازخویشان یا دوستان یک جفت جوراب یا دسته گل به شما هدیه بدهد، بارها از او تشکر میکنید، اما احسانهای همیشگی شوهرتان را به روی خود نیاورده، از یک تشکر بیمایه هم دریغ میکنید؟!
راه و رسم شوهرداری چنین نیست. چنین افرادی منافع شخصی خود را نمیشناسند. تکبّر و خودخواهی بلای بزرگی است.
اینان گمان میکنند که اگر تشکرکنند، تحقیر میشوند، در حالی که بر محبوبیتشان افزوده میشود و حقشناس و با ادب شناخته میشوند. امام صادق علیه السلام میفرماید:
بهترین زنهای شما زنی است که وقتی شوهرش چیزی آورد سپاسگذاری کند و اگر نیاورد، راضی باشد.[2]
و نیز میفرماید:
هر زنی که به شوهرش بگوید: از تو خیری ندیدم، همه اعمالش باطل و از درجه اعتبار ساقط میگردد.[3]
از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل است که فرمود:
کسی که احسان مردم را قدردانی نکند، شکر خدای را نیز به جای نمیآورد.[4]
[1]. ابراهیم( 14) آیه 7
[2]. بحارالأنوار، ج 103، ص 239
[3]. شافى، ج 2، ص 139
[4]. وسائل الشیعه، ج 11، ص 542