عوامل وحی
برای وحی یعنی ارتباط با جهان غیب چند عامل وجود دارد:
1. مصدر وحی: فرستنده وحی ذات اقدس پروردگار است که بی‌واسطه یا توسط فرشته وحی با پیامبر ارتباط برقرار می‌سازد.
2. فرشته: فرشته وحی جبرئیل است که برای نزول وحی یک وسیله طبیعی و تکوینی است. او حامل پیام الهی است. پیامبر او را به صورت انسانی زیبا و گاهی به صورتِ اصلی مشاهده می‌کند و کلامش را می‌شنود.
3. گیرنده وحی: گیرنده وحی انسانی است کامل که در اثر عصمت و ترک گناه و ترک علایق دنیوی و صفا و نورانیت نفسانی استعداد آن را دارد که با جهان غیب ارتباط برقرار سازد و علوم و معارفی را دریافت نماید. همه پیامبران این‌گونه بوده‌اند. دریافت وحی عقلا در انحصار پیامبران نیست، بلکه هر انسان دیگری که در این مرتبه از کمال باشد می‌تواند با جهان غیب ارتباط برقرار سازد و علوم و معارفی را دریافت کند، ولی اثبات آن نیاز به برهان قطعی دارد و در چنین صورتی علوم و معارف دریافت شده وحی تشریعی نخواهد بود.
4. چهارمین عامل وحی محتوای وحی: محتوای وحی عبارت است از: همه علوم و معارفی که از جانب خدا بر پیامبر نازل شده‌است. مانند: معارف مربوط به پروردگار جهان و صفات ثبوتی و سلبی او، معارف مربوط به معاد و جهان بعد از مرگ، و معارف مربوط به نبوت. چه آن‌ها که از اصول اعتقادی هستند و برهان عقلی نیز در آن‌ها راه دارد، و چه اعتقادات فرعی که صرفاً از طریق وحی دریافت می‌شود.
و هم‌چنین شرح حال پیامبران و تاریخ امت‌ها یا افراد گذشته که می‌تواند برای عبرت انسان‌ها و هدایت یافتن آن‌ها مؤثر باشد.
بیان مکارم اخلاق و دعوت به آن‌ها و رذائل اخلاقی و نهی از آن‌ها، گرچه عقل نیز به کشف آن‌ها دست‌رسی داشته‌باشد. و کیفیت پرستش خدا و احکام عبادی؛ واجبات و مستحبات. و بیان کارهای حرام که برای زندگی دنیوی یا حیات نفسانی انسان زیان دارد.
احکام و قوانین سیاسی، اجتماعی، حقوقی، جزائی، اقتصادی، بهداشتی، نظامی و انتظامی، که برای تأمین سعادت و بهبود زندگی دنیوی انسان‌ها ضرورت دارد.
خلاصه آنچه در قرآن کریم و احادیث پیامبر به عنوان وحی آمده محتوای وحی را تشکیل می‌دهند.
وحی گاهی به خدا نسبت داده می‌شود، و به معنای افاضه علوم و معارف دین بر قلب پیامبر است. و گاهی بر محتوای وحی یعنی علوم و معارفِ نازل شده از جانب خدا اطلاق می‌شود.